09.01.2024 / Porady

Blackout – co to oznacza i jak się do niego przygotować?

Artykuł sponsorowany

Wyobrażasz sobie życie bez prądu? Energia elektryczna zasila większość używanych przez nas na co dzień urządzeń i sprzętów. Zależy od niego nie tylko działanie smartfonów, telewizorów czy komputerów, ale także lodówek w domach i sklepach, sygnalizatorów świetlnych, a także niektórych systemów ogrzewania. I choć mamy do niego dostęp niemal wszędzie – gniazdka są nawet w autobusach – to jednak może się zdarzyć, że nastąpi blackout. A wtedy prądu może zabraknąć nawet na kilka dni. Co to jest blackout i jak się na niego przygotować? Wyjaśniamy!

Blackout – co to jest?

Blackout w tłumaczeniu na polski oznacza dosłownie “zaciemnienie”. Tym terminem określa się jednak nagłą i poważną awarię systemu energetycznego, w wyniku której brakuje prądu na znacznym obszarze. Taka przerwa w dostawach energii może trwać tylko kilka minut, ale zwykle pod pojęciem blackoutu rozumie się dłuższy brak prądu – nawet przez kilka dni.

Zagrożenia związane z blackoutem

Blackout to nieprzewidziana przerwa w dostawach energii elektrycznej, w związku z czym jego konsekwencji nie sposób do końca przewidzieć. W takich sytuacjach jako pierwsze od dostaw energii odcinane są duże zakłady przemysłowe, a dopiero na końcu indywidualni użytkownicy.

Przy dużych problemach jednak i w Twoim domu może zabraknąć prądu w gniazdkach. Wówczas mogą też przestać do Ciebie docierać inne media. Nie działają pompy tłoczące prąd, nie ma internetu, mogą się pojawiać problemy z zasięgiem telefonii komórkowej – gdy wyłączone zostają stacje przekaźnikowe.

Przyczyny blackoutów

Skoro wiesz już, co to blackout, pewnie zastanawiasz się, kiedy może dojść do takich sytuacji?

Najważniejsze przyczyny blackoutów:

• ekstremalne zjawiska atmosferyczne: nagłe ulewy, porywisty wiatr, ale także upały – wszelkie zjawiska tego typu mogą prowadzić do problemów. Niestety przez zmiany klimatyczne jest ich w ostatnich latach coraz więcej;
• przeciążenie sieci energetycznej: może je spowodować używanie dodatkowych urządzeń elektrycznych bez zwiększania przepustowości elektrowni;
• braki surowców: elektrownie w Polsce są zasilane głównie paliwem stałym, przede wszystkim węglem. Jeśli pojawią się problemy z jego dostępnością lub dostawami, elektrownie mogą stanąć;
• błędy ludzkie: czasami mogą spowodować awarię elektrowni czy sieci przesyłowych;
• konflikty zbrojne i terroryzm: w czasie konfliktów zbrojnych często atakowana jest infrastruktura krytyczna państwa, czego przykładem są działania Rosji na Ukrainie; również terroryści mogą atakować elektrownie i stacje przesyłowe, także za pomocą działań hakerskich.

Blackout może nastąpić zarówno w zimie, jak i latem. W tym pierwszym przypadku powodem mogą być zerwane sieci przesyłowe i powszechne dogrzewanie mieszkań elektrycznymi grzejnikami. Latem to z kolei fale upałów, które skłaniają ludzi do włączania klimatyzatorów i przeciążania sieci. A także susze powodujące wyłączenia elektrowni wodnych.

Blackout – co przygotować, by sobie z nim poradzić?

Brak energii elektrycznej niesie ze sobą poważne problemy dla każdego z nas, ale można je nieco ograniczyć. W przetrwaniu trudnych godzin lub tygodni może pomóc kilka przedmiotów i pomysłów. By nie ulec panice, warto wiedzieć, jak przygotować się na blackout, i poczynić przygotowania odpowiednio wcześniej.

Własna energia – agregat

Najprostszym  najskuteczniejszym sposobem na to, by poradzić sobie z blackoutem, jest zadbanie o dostawę energii we własnym zakresie. Można ją sobie zapewnić dzięki agregatom prądotwórczym.

To wydajne urządzenie, z którego można korzystać bez względu na porę dnia czy pogodę. Trzeba tylko mieć paliwo do jego zasilania. Najpopularniejsze są agregaty z silnikiem benzynowym oraz silnikiem Diesla. By można było je włączyć, trzeba mieć więc kanister z benzyną lub olejem napędowym. Mniej popularne są agregaty na gaz ziemny.

Podstawowe modele agregatów o mniejszej mocy zapewnią działanie podstawowych domowych sprzętów. Jeśli jednak zainwestujesz więcej, możesz kupić urządzenie, które z powodzeniem podtrzyma działanie całej domowej instalacji elektrycznej. Agregaty świetnie sprawdzą się właśnie w domach wolnostojących. Praktyczne modele znajdziesz na https://sklep.powermat.pl/category/maszyny-budowlane-agregaty-pradotworcze.

Zmagazynowana energia – stacje ładujące i powerbanki

W razie blackoutu możesz też skorzystać ze zmagazynowanej wcześniej energii. Właściciele fotowoltaiki często inwestują w banki energii. Nawet jeśli nie posiadasz takiej instalacji, z pewnością zawsze warto mieć w mieszkaniu naładowany powerbank. Dzięki niemu będzie można nawet kilka razy naładować telefon, co pozwoli utrzymać kontakt ze światem lub zabić nudę.

Jeszcze więcej energii zmagazynują stacje ładujące. To urządzenia o większej mocy niż powerbanki. Pozwolą uruchomić mniejsze sprzęty gospodarstwa domowego, takie jak turystyczna lodówka czy elektryczna kuchenka.

Zatankowany samochód

Może być pomocny zwłaszcza zimą. Ogrzewanie w samochodzie ochroni nas przed zimnem. Do tego samochód wytwarza prąd. Napięcie z samochodowej zapalniczki można zmienić na 230V, czyli to wymagane dla domowych sprzętów. Konieczna będzie jednak do tego specjalna przetwornica – warto więc zaopatrzyć się i w nią na czarną godzinę!

Warunkiem ponownie jest zapas paliwa lub przynajmniej zatankowany do pełna bak. Samochód wystarczy włączyć na biegu jałowym, ale i tak może go spalać nawet dwa litry na godzinę.

Zapas wody

Problemy z dostawami wody to jeden z największych problemów, przed jakimi możesz stanąć w czasie blackoutu. Brak prądu spowoduje bowiem wyłączenie pomp i w kranach oraz rurach nie będzie wody. Kiedy rozpocznie się blackout, woda będzie też zapewne pierwszym towarem, który zniknie ze sklepowych półek.

Warto więc zawsze być zaopatrzonym w zapas wody butelkowanej. W przypadku domów wolnostojących można też gromadzić deszczówkę. Ewentualnie przypomnieć sobie o starej, nieużywanej studni. W kryzysowej sytuacji można też użyć wody… ze spłuczki, gdzie powinno pozostać kilka litrów.

Zapas żywności

Potrzebne będzie też oczywiście jedzenie. Będzie o nie trudniej, bo przerwana może zostać część sieci dostaw, a artykuły spożywcze, które potrzebują schłodzenia, szybko się zepsują. W dodatku na czas awarii zamknie się spora część sklepów. Przy blackoucie bezcenne będą więc zapasy żywności.

Na czas bez dostaw energii przydatne będą suche produkty, takie jak makaron czy ryż, które wytrzymają w temperaturze pokojowej. Bezcenne będą konserwy, a także produkty w słoikach. Najbezpieczniejszym rozwiązaniem są natomiast wojskowe racje żywnościowe. Dzięki dołączonym do nich chemicznym podgrzewaczom wystarczy nieco wody, by przygotować pełny posiłek.

Źródła światła – latarka

Blackout utrudni Ci także życie po zmroku. Szczególnie dojmujące może się to okazać zimą, kiedy ciemno robi się już o godz. 17. Z tego powodu warto mieć niezależne źródło światła, które pomoże przemieszczać się po zmroku w domu. Najlepsza będzie latarka na baterie – dbaj o to, by zawsze mieć w zanadrzu zestaw nowych, w pełni naładowanych baterii czy akumulatorków.

W przypadku blackoutu nie ma co raczej liczyć na większe aktywności po zmroku. Nie zawadzi jednak zapas świeczek, które nieco rozświetlą mrok. Alternatywą jest lampa naftowa. Dziś takie przedmioty służą głównie jako dekoracje, niegdyś były podstawowym źródłem światła.

Urządzenia kuchenne

Jeśli masz w mieszkaniu kuchenkę gazową, nie będziesz mieć problemu z przygotowaniem posiłków czy zagotowaniem wody. Nawet jeśli nie będzie działać automatyczne zapalanie palników impulsem elektrycznym, możesz z powodzeniem zrobić to zapałkami.

Jeżeli jednak na co dzień korzystasz głównie z płyty indukcyjnej, uratować może Cię palnik turystyczny. W sklepach znajdziesz taki sprzęt na gaz, a także alkohol. Zimą dodatkowym plusem będzie ciepło, które emituje. Alternatywy? Elektryczny czajnik czy kuchenka zasilane gniazdkiem samochodowym, jeśli posiadasz odpowiednią przejściówkę.

Źródła ogrzewania

Wspomnieliśmy o grzewczych walorach palników turystycznych nie bez powodu. Przy blackoucie jesienią czy zimą w mieszkaniu szybko zrobi się zimno, bo w kaloryferach nie będzie ciepłej wody. Również instalacje centralnego ogrzewania w domach jednorodzinnych przestaną być wydajne.

Ich właściciele i tak są jednak w uprzywilejowanej pozycji. W niektórych przewidziano bowiem kominek, który w takiej sytuacji okaże się wybawieniem. W innych mieszkaniach można ratować się tak zwanymi biopiecykami ogrzewanymi etanolem.

Pomóc mogą również dmuchawy ciepłego powietrza na benzynę lub gaz. Tyle że trzeba pamiętać o zanieczyszczeniach, które wytwarzają w czasie pracy, i zadbać o odpowiednią wentylację.

Pieniądze – bezcenna gotówka

Przy blackoucie duża część sklepów będzie zamknięta. W tych otwartych nie będą jednak działać terminale płatnicze, bez internetu nie wykonasz też przelewu telefonem. Do tego bez prądu nie zadziałają bankomaty. Pozostaje jedynie gotówka. Jej zapas jest więc cały czas niezbędny.

Kontakt ze światem – radio

Co przygotować na blackout, by zachować kontakt ze światem? Bez prądu na nic Ci telewizor, laptop i smartfon. Nawet jeśli zdołasz uruchomić te ostatnie, bez dostępu do internetu nie zdobędziesz żadnych informacji.

Sprawdzi się natomiast radio. Możesz bowiem zaopatrzyć się w mały model na baterie, który pozwoli Ci zapoznać się z ewentualnymi komunikatami władz i wiedzieć, jak się odnaleźć w nowej sytuacji. I – przede wszystkim – dowiedzieć się, kiedy przerwa w dostawie energii się skończy!

Czy blackout w Polsce to realne zagrożenie?

Do blackoutów dochodzi w różnych częściach świata. Tym, który dotknął największą grupę ludzi, była awaria w Indiach w 2012 r. Kiedy z powodu suszy wyłączono tam część elektrowni, blackout dotknął 650 milionów ludzi. 90 milionów Brazylijczyków musiało radzić sobie bez prądu w 1999 r., kiedy piorun uderzył w elektrownię w Baru.

W Polsce największy blackout po drugiej wojnie światowej dotknął Szczecina i wydarzył się zimą 2008 roku. Przyczyną był silny wiatr i ciężki śnieg, który zalegał na drutach energetycznych. W wyniku awarii sieci bez prądu pozostało około 500 tysięcy osób z miasta i okolic. Blackout trwał aż trzy dni.

Zagrożenie blackoutem wzrosło po agresji Rosji na Ukrainę. Europejskie państwa, w tym Polska, zdecydowały wówczas o rezygnacji bądź ograniczeniu importu surowców energetycznych z Rosji. Niemcy i Austria ruszyły wówczas z kampanią informacyjną dla obywateli z przesłaniem “jak przygotować się na blackout”.

Polska również jest narażona na to ryzyko, zwłaszcza że zdarzają się tu problemy z siecią energetyczną. Co ciekawe, wbrew pozorom większe zagrożenie niewydolnością systemu energetycznego w Polsce występuje latem, kiedy dodatkową energię wykorzystują klimatyzatory i systemy chłodzące. 

Podsumowanie. Blackout – co to jest? Jak się przygotować?

Nagłe i długotrwałe przerwy w dostawie prądu – tym właśnie jest blackout. Jak się przygotować na taką ewentualność? Najważniejsze, by w czasie blackoutu mieć przygotowane:

• własne źródło energii, najlepiej agregat prądotwórczy;
• energię zmagazynowaną w powerbankach i stacjach ładujących;
• zatankowany samochód, który może być źródłem prądu i ciepła;
• zapas wody butelkowanej;
• zapas żywności, która nie zepsuje się bez chłodzenia;
• źródło światła, najlepiej latarkę, a także świece;
• urządzenia kuchenne, które pozwolą podgrzać żywność bez prądu;
• źródła ogrzewania przy zimnych kaloryferach;
• gotówkę;
• radio na baterię.

Z takim wyposażeniem powinieneś bez problemów przetrwać nawet kilka dni bez prądu. Oby nigdy nie okazało się potrzebne, ale lepiej zapobiegać i wiedzieć, jak przygotować się na blackout.

Mogą Cię zainteresować

Deski podłogowe do Twojego mieszkania. Podpowiadamy, jakie wybrać!

Drewniana podłoga to klasyka sama w sobie, która nigdy nie wychodzi z mody. Z jednej strony ociepla wnętrze, z drugiej dodaje mu elegancji i szlachetności. Wybierając podłogę z prawdziwego drewna...

Czytaj dalej

Oświetlenie do altanki ogrodowej oraz wokół niej – na jakie się zdecydować?

Oświetlenie do altany ogrodowej oraz terenu dookoła to niezwykle ważny wybór – jego trafne dokonanie zapewni magiczny klimat parceli. Odpowiednia aranżacja świateł na posesji...

Czytaj dalej

Jaki stół wybrać do małego salonu?

W niewielkich mieszkaniach salon często pełni wiele różnych funkcji. Jest on nie tylko miejscem spotkań, ale również służy jako sypialnia, jadalnia, a często także, jako pokój...

Czytaj dalej

Wykończenie ścian w mieszkaniu - jak zrobić to z głową?

Moment, w którym przystępujemy do wykańczania ścian w mieszkaniu, można uznać za jedną z końcowych faz remontu. I choć wydaje się, że od tej pory wszystko pójdzie już łatwo, wybór...

Czytaj dalej

Pomysły na prezenty “wnętrzarskie” cz. 1

Wybranie odpowiedniego prezentu na specjalne okazje jest nie lada sztuką. Jeśli szukasz rzeczy, która zaskakuje, daje radość i przekonuje do tego, że warto ją mieć, to zajrzyj do naszych...

Czytaj dalej

Gotowe czy na wymiar łóżko piętrowe do pokoju dziecka

Łóżko piętrowe to marzenie niemal każdego dziecka. Śmiało możesz się zdecydować na ten typ mebli do spania, jeśli chcesz spełnić dziecięce marzenia lub...

Czytaj dalej

Sposoby na inteligentny i ekologiczny dom - poznaj je!

Technologia inteligentnego domu sprawia, że ​​życie staje się nieco wygodniejsze i jeszcze bezpieczniejsze, ale może również pomóc w codziennym dokonywaniu bardziej przyjaznych dla środowiska...

Czytaj dalej

Jaka piła spalinowa do domu?

Jeśli masz w sobie duszę majsterkowicza, nie obędziesz się bez pilarki łańcuchowej. A to trzeba będzie przyciąć deskę czy kawałek drewna, a to podciąć drzewka czy zarośla w ogrodzie. Najlepiej do takich...

Czytaj dalej

Jak urządzić biblioteczkę w dziecięcym pokoju

W dziecięcym pokoju nie może zabraknąć książek, które rozwijają umiejętności językowe dziecka, a także poszerzają jego wiedzę o świecie. Jeśli jest ich już tak dużo,...

Czytaj dalej

Gniazda Elektryczne: kluczowe aspekty przy wyborze i montażu

Rozwój technologii sprawił, że gniazda elektryczne to obecnie nie tylko standardowe kontakty, ale również wiele innych rozwiązań. Jakich? Na co zwrócić uwagę wybierając gniazda elektryczne? Odpowiedzi na te i inne...

Czytaj dalej

Podłoga w jodełkę - jeden z najmodniejszych trendów we wnętrzach

Jodełka wraca do łask. Jest ona bardzo modna nie tylko na podłogi, ale również w formie okładziny ściennej. Ten uniwersalny wzór pasuje do wielu stylów i sprawdzi się...

Czytaj dalej

Toaletki narożne - czy to dobry wybór?

Bardzo często znalezienie odpowiedniego miejsca dla toaletki jest niezwykle trudnym zadaniem. Jeśli zależy nam na tym, aby aranżacja sypialni, garderoby czy łazienki...

Czytaj dalej

Jakie rolety do salonu wybrać? Poradnik

Odpowiednio dobrane rolety okienne to klucz do aranżacyjnego sukcesu – szczególnie jeśli mowa o salonie. W końcu jest to pomieszczenie, w którym spędzasz większość czasu w ciągu dnia....

Czytaj dalej