23.10.2021 / Ogród

Orzech włoski – uprawa i pielęgnacja w ogrodzie

Moda na sadzenie orzecha włoskiego w przydomowych ogrodach powraca. Korzyścią z jego uprawy są nie tylko własne ekologiczne pyszne i zdrowe orzechy włoskie. Orzech włoski ma też duże walory ozdobne. Jego obszerna rozłożysta korona i piękne grube ciemnozielone błyszczące liście zachwycają. Nie jest to drzewo trudne w uprawie, ale, aby ładnie rosło i dobrze owocowało, konieczne jest zapewnienie mu odpowiednich warunków wzrostu.

Orzech włoski to bardzo ekspansywny gatunek. Drzewa mocno się rozrastają, dlatego trzeba im zapewnić sporo miejsca. Do wyboru mamy sporo odmian orzecha włoskiego różniących się siłą wzrostu, wielkością owoców i wczesnością owocowania. Każdy znajdzie więc coś odpowiedniego do swojego ogrodu. Poznaj tajniki uprawy orzecha włoskiego.

Orzech włoski- najlepsze odmiany

Orzech włoski to duże rozłożyste drzewo dorastające do 35 metrów wysokości. Gatunek ten naturalnie występuje w Europie południowo- wschodniej, na Bałkanach oraz w Azji między innymi w Himalajach i południowo- zachodnich rejonach Chin. W Polsce jest to często uprawiane drzewo. Można spotkać sporo stanowisk dziczejącego orzecha, który bardzo dobrze zadomowił się w naszym kraju.

Orzech ma bardzo szeroką i rozbudowaną koronę. U starych drzew pień może dorastać nawet do średnicy 2 metrów. Kora drzewa ma specyficzny szaro- srebrzysty kolor.

Liście orzecha włoskiego są bardzo duże i dekoracyjne. Osiągają do 25 do 40 cm długości i są zbudowane z 5-9 równowąskich listków, z których największe są te szczytowe. Liście są grube i skórzaste, ich wierzchnia strona jest intensywnie zielona i błyszcząca, a spodnia jaśniejsza. Wiosną liście rozwijają się na drzewie dosyć późno w porównaniu z innymi gatunkami drzew, bo dopiero na przełomie kwietnia i maja. Kwiaty męskie tego gatunku mają postać kotków, a żeńskie zebrane są po kilka (2-5) na krótkopędach.

Owocem orzecha jest niby-pestkowiec o lekko owalnym kształcie. Zewnętrzna część owocni jest mięsista i zielona. Szybko odpada ona jesienią. Natomiast wewnętrzną część owocni stanowi zdrewniała łupina orzecha, w której znajduje się jadalne nasiono.

Do polecanych odmian orzecha włoskiego należą:

• Albi- odmiana wczesna o słabym wzroście, bardzo plenna i dająca średniej wielkości lekko cierpkie owoce.
• Apollo- czeska odmian o średnim wzroście i średniej wielkości owoców, która zaczyna owocować trzy lata po posadzeniu.
• Dodo- polska odmiana o silnym wzroście, dająca bardzo obfity plon. Jest ona wyjątkowo odporna na mróz, ale dosyć wrażliwa na choroby.
• Jupiter- polska średnio- późna odmiana o średnim wzroście o wyjątkowo smacznych owalnych owocach, które pojawiają się w trzecim roku po posadzeniu drzewka.
• Koszycki- odmiana o słabym wzroście idealna, jeśli nasz ogród jest mały. Jest to nasz rodzimy kultywar, który zaczyna owocować dwa lata po posadzeniu, jest bardzo odporny na choroby i wiosenne przymrozki.
• Leopold- świetna polska odmiana polecana do małych ogrodów ze względu na swój bardzo słaby wzrost. Jest to odmiana średnio- wczesna, na której owoce pojawiają się już w dwa lata po posadzeniu. Jej zaletami są też duża odporność na choroby i bardzo smaczne owoce.
• Mleczny wczesny- wczesna polska odmiana o średnim wzroście, która wytwarza duże kuliste owoce.
• Resovia- bardzo plenna polska odmiana orzecha. Jej owoce są duże, a jądro orzecha bardzo łatwo się wyjmuje i często można je wyjąc w całości.
• Silesia- polska odmiana o silnym wzroście, wytwarzająca jajowate średniej wielkości owoce, bardzo plenna, lecz średnio odporna na mróz oraz choroby.
• Trago- polska słabo rosnąca wczesna odmiana. Jej owoce są średniej wielkości. Jest bardzo odporna na mróz i średnio odporna na choroby.
• Tryumf- bardzo silnie rosnąca odmiana, plenna, wytwarzająca małe lub średniej wielkości owoce, bardzo odporna.
• Wiśnicz czerwony- wyjątkowo oryginalna odmiana o bardzo silnym wzroście świetna do dużych ogrodów. Jest to orzech bardzo późny o wyjątkowo dużych owocach, które mogą osiągać wielkość nawet piłki tenisowej. Ich miąższ jest bardzo smaczny i ma lekko różowy kolor. Drzewa zaczynają owocować w trzecim roku po posadzeniu.

Orzech włoski- uprawa i pielęgnacja

Orzechy to drzewa wytrzymałe, długowieczne i łatwe w uprawie, jednak wymagają one dobrego stanowiska i odpowiedniej pielęgnacji.
Przyjrzyjmy się bliżej wymaganiom uprawowym tego gatunku:

1. Stanowisko

Orzech jest drzewem o dobrej mrozoodporności i może być uprawiany na terenie całego kraju. Przy bardzo mroźnych zimach lub większych przymrozkach późną wiosną zdarza się, że niektóre drzewa (szczególnie te młode) zostają nieco uszkodzone przez mróz, jednak gatunek ten ma bardzo duże zdolności regeneracyjne i szybko się odbudowuje. Orzech lubi stanowiska ciepłe, słoneczne i osłonięte od silnych wiatrów. Najlepsze będą takie o wystawie południowo- zachodniej, północno- zachodniej lub zachodniej.

2. Podłoże

Orzech do prawidłowego wzrostu potrzebuje gleby dobrej jakości. Idealne będą głębokie, żyzne, przepuszczalne i świeże gleby wapienne. Nie zaleca się natomiast sadzenia orzecha na stanowiskach z glebami bardzo ciężkimi, zwięzłymi czy podmokłymi.

3. Sadzenie

Przed sadzeniem orzecha, należy odpowiednio przygotować glebę. Przede wszystkim konieczne jest jej głębokie przekopanie, ponieważ orzech to gatunek głęboko korzeniący się. Jeśli w naszym ogrodzie ziemia nie jest najlepszej jakości, musimy też popracować nad poprawą jej struktury oraz odczynu. Słabe lekkie gleby dobrze nawozimy kompostem lub rozłożonym obornikiem. Koniecznie zbadajmy też pH gleby. Orzech najlepiej rośnie w ziemi o odczynie obojętnym, czyli w przedziale pH od 6,5 do 7,5. Jeśli podłoże w naszym ogrodzie ma odczyn kwaśny, wówczas wymieszajmy je nawozem wapniowym.

Młode drzewka można sadzić wczesną wiosną lub jesienią. Za najkorzystniejszy przyjmuje się jednak jesienny termin sadzenia przypadający na przełom października i listopada. Przy sadzeniu jesiennym, pamiętajmy o dobrym zabezpieczeniu młodych drzewek na zimę, aby nie przemarzły. Koniecznie usypmy wokół pędu kopczyk z ziemi sięgający do miejsca szczepienia. Możemy go również przykryć suchymi liśćmi, gałązkami iglastymi lub kompostem.
Z kolei w przypadku sadzenia wiosennego ryzyko zmarznięcia drzewek jest niewielkie, ale konieczne jest ich obfite podlewanie przez co najmniej kilka tygodniu po posadzeniu, zwłaszcza gdy wiosna jest sucha. Pamiętajmy też, że drzewka sadzone w terminie wiosennym często znacznie później rozpoczynają wegetację, dlatego nie martwmy się, jeśli na roślinach dosyć długo nie pojawiają się liście.

4. Podlewanie i nawożenie

Konieczne jest regularne podlewanie młodych drzew. Te starsze wymagają nawadniania jedynie podczas silnych upałów. Raz w roku jesienią, już po zbiorze orzechów, warto zastosować nawożenie naturalne w postaci kompostu.

5. Cięcie orzecha włoskiego.

Orzech włoski nie lubi cięcia. Drzewo kiepsko zabliźnia rany, co może prowadzić do infekcji bakteryjnych i grzybowych. Z ran po cięciu często bardzo obficie wydziela się sok, co uniemożliwia ich zabezpieczenie maścią ogrodniczą. Dlatego cięcie orzecha włoskiego należy ograniczyć do niezbędnego minimum. Zaleca się ciecie formujące młodych drzewek. Ma ono na celu uformowanie ładnej korony nie niżej niż na wysokości 1,5 metra. Jeśli to zaniedbamy, wówczas nasze drzewko może przyjąć postać bardziej krzewiastą. Konieczne jest też usuwanie pędów wyrastających z podkładki poniżej miejsca szczepienia. U starszych drzew prześwietlamy jedynie nieco raz na kilka lat koronę oraz na bieżąco wycinamy uszkodzone mechanicznie lub chore gałęzie. Możliwe są dwa terminy cięcia orzecha włoskiego. Pierwszy to przełom lutego i marca, a drugi to przełom maja i czerwca. W tym pierwszym terminie niestety często dochodzi do silnego wycieku soków z drzewa, co jest bardzo niepożądane. Jest też jeszcze spore ryzyko przymrozków. Z kolei w późniejszym terminie niestety obserwuje się już dużą żywotność patogenów (bakterii i grzybów), które mogą porazić drzewo po cięciu, ale wyciek soków jest już o wiele mniejszy, można więc zabezpieczyć rany maścią ogrodniczą.

Orzech włoski to specyficzny gatunek. Drzewo to wykazuje silne oddziaływanie allelopatyczne na otoczenie. Wynika to między innymi z zawartości takich w roślinie takich substancji jak juglon, kemferol czy flawonole. Substancje te mogą wpływać negatywnie na wzrost innych roślin w ogrodzie, dlatego zaleca się sadzenie orzecha z daleka od ogródka warzywnego oraz drzewek i krzewów owocowych. Unikajmy też sadzenia roślin ozdobnych bezpośrednio pod drzewem orzecha- nie tylko ze względu na oddziaływanie allelopatyczne, ale także jego silny system korzeniowy i rozległą koronę, które mocno zacienia ziemię pod drzewem.

Orzech włoski to nieodłączny element pięknych ogrodów w stylu wiejskim czy rustykalnym, ale jest to także gatunek, który będzie świetnie wyglądać w minimalistycznych nowoczesnych ogrodach. Po sadzonki orzecha najlepiej wybrać się do dobrej szkółki drzew. Kupimy tam nie tylko piękne zdrowe drzewa, ale możemy także liczyć na profesjonalne doradztwo w kwestii wyboru odpowiedniej do naszego ogrodu odmiany oraz dotyczących pielęgnacji drzew.

Mogą Cię zainteresować

Deski podłogowe do Twojego mieszkania. Podpowiadamy, jakie wybrać!

Drewniana podłoga to klasyka sama w sobie, która nigdy nie wychodzi z mody. Z jednej strony ociepla wnętrze, z drugiej dodaje mu elegancji i szlachetności. Wybierając podłogę z prawdziwego drewna...

Czytaj dalej

Rolety typu dzień i noc - idealne rozwiązanie do każdego wnętrza

Szukasz osłon okiennych, które idealnie dopasują się do wnętrza w stylu klasycznym lub nowoczesnym? Do tego będą zawsze prezentować się elegancko i oryginalnie oraz pełnić...

Czytaj dalej

Ile kosztuje budowa basenu – od czego zależy?

Ile kosztuje budowa basenu? To pytanie zadają sobie liczni właściciele domków jednorodzinnych. Sprawdź naszą analizę. Ile kosztuje budowa basenu – etapy...

Czytaj dalej

Deski kompozytowe – idealne rozwiązanie na taras

Taras jest miejscem, w którym spędzamy sporo wolnego czasu. Chętnie traktujemy go jako przedłużenie salonu, a także jadalnię i strefę wypoczynku. Ta przydomowa przestrzeń pełni również...

Czytaj dalej

Czym się kierować przy wyborze opakowania dla produktów z branży chemicznej?

W branży chemicznej wykorzystuje się szereg rozmaitych substancji, o bardzo różnorodnych właściwościach. Wiele z nich wymaga zachowania ostrożności. W przypadku niektórych chodzi o bezpieczeństwo osób...

Czytaj dalej

Ozdoby z drewna do domu – nowoczesne propozycje do każdego wnętrza

Drewno to niezwykle wdzięczny materiał, który bardzo często wykorzystywany jest w aranżacji wnętrz. Zapewne słysząc o nim, od razu masz przed oczami meble, blaty czy boazerię. Musisz...

Czytaj dalej

Ciepła pościel na zimę, czyli co wybrać, by nie zmarznąć?

Aura za oknem sprawia, że cały czas jest Ci chłodno? Kładąc się wieczorem do łóżka, czujesz zimno przeszywające Twoje ciało? A pamiętałaś, by wymienić pościel na zdecydowanie cieplejszy...

Czytaj dalej

Plakaty kolorowe czy czarno-białe? Które będą idealne dla Twojego mieszkania?

Mnogość aranżacji w rozmaitych stylach możemy obecnie obserwować na łamach czasopism, w sieci, czy w bardzo popularnych dziś programach wnętrzarskich. Inspiracji jest naprawdę sporo, więc jeśli...

Czytaj dalej

Łóżka na antresoli dla dzieci - na co zwrócić uwagę przy wyborze? 

Łóżko z antresolą to marzenie wielu dzieci. To ogromna frajda móc wchodzić po schodkach na górę i wysoko spać. Jeśli chcesz kupić taki mebel, to musisz zwrócić...

Czytaj dalej

Lodówki w pastelowych kolorach - TOP 3 sprzęty marki SMEG

Piękna, dobrze zaprojektowana kuchnia sprawia, że mamy ochotę w niej gotować, przebywać, szczególnie dbać o czystość i odpowiednie utrzymanie. Nieodłącznym elementem każdej kuchni jest...

Czytaj dalej

Kominek 3D - ciepło i efektowny wygląd w jednym

Kominek to nieodłączny element jesienno – zimowych wieczorów spędzanych w domu. Oprócz oczywistej funkcji grzewczej stanowi on również element dekoracyjny, który wzbogaci estetykę każdego...

Czytaj dalej

Sztuczny mech dekoracyjny – czy to dobry pomysł?

Chcesz wprowadzić  do swojego pomieszczenia sztuczny mech dekoracyjny? Zastanawiasz się, czy to dobry pomysł? Przedstawię Ci wszystkie wady i zalety takiego rozwiązania. Sprawdź, jakie plusy...

Czytaj dalej

Świece sojowe - dlaczego warto je palić?

Świece sojowe są doskonałym pomysłem na to, jak nadać wnętrzu niepowtarzalnego charakteru. Wystrój pomieszczeń może być bowiem atrakcyjniejszy nie tylko dzięki dobrze dobranym dodatkom,...

Czytaj dalej