23.10.2021 / Ogród
Orzech włoski – uprawa i pielęgnacja w ogrodzie
Moda na sadzenie orzecha włoskiego w przydomowych ogrodach powraca. Korzyścią z jego uprawy są nie tylko własne ekologiczne pyszne i zdrowe orzechy włoskie. Orzech włoski ma też duże walory ozdobne. Jego obszerna rozłożysta korona i piękne grube ciemnozielone błyszczące liście zachwycają. Nie jest to drzewo trudne w uprawie, ale, aby ładnie rosło i dobrze owocowało, konieczne jest zapewnienie mu odpowiednich warunków wzrostu.
Orzech włoski to bardzo ekspansywny gatunek. Drzewa mocno się rozrastają, dlatego trzeba im zapewnić sporo miejsca. Do wyboru mamy sporo odmian orzecha włoskiego różniących się siłą wzrostu, wielkością owoców i wczesnością owocowania. Każdy znajdzie więc coś odpowiedniego do swojego ogrodu. Poznaj tajniki uprawy orzecha włoskiego.
Orzech włoski- najlepsze odmiany
Orzech włoski to duże rozłożyste drzewo dorastające do 35 metrów wysokości. Gatunek ten naturalnie występuje w Europie południowo- wschodniej, na Bałkanach oraz w Azji między innymi w Himalajach i południowo- zachodnich rejonach Chin. W Polsce jest to często uprawiane drzewo. Można spotkać sporo stanowisk dziczejącego orzecha, który bardzo dobrze zadomowił się w naszym kraju.
Orzech ma bardzo szeroką i rozbudowaną koronę. U starych drzew pień może dorastać nawet do średnicy 2 metrów. Kora drzewa ma specyficzny szaro- srebrzysty kolor.
Liście orzecha włoskiego są bardzo duże i dekoracyjne. Osiągają do 25 do 40 cm długości i są zbudowane z 5-9 równowąskich listków, z których największe są te szczytowe. Liście są grube i skórzaste, ich wierzchnia strona jest intensywnie zielona i błyszcząca, a spodnia jaśniejsza. Wiosną liście rozwijają się na drzewie dosyć późno w porównaniu z innymi gatunkami drzew, bo dopiero na przełomie kwietnia i maja. Kwiaty męskie tego gatunku mają postać kotków, a żeńskie zebrane są po kilka (2-5) na krótkopędach.
Owocem orzecha jest niby-pestkowiec o lekko owalnym kształcie. Zewnętrzna część owocni jest mięsista i zielona. Szybko odpada ona jesienią. Natomiast wewnętrzną część owocni stanowi zdrewniała łupina orzecha, w której znajduje się jadalne nasiono.
Do polecanych odmian orzecha włoskiego należą:
- Albi- odmiana wczesna o słabym wzroście, bardzo plenna i dająca średniej wielkości lekko cierpkie owoce.
- Apollo- czeska odmian o średnim wzroście i średniej wielkości owoców, która zaczyna owocować trzy lata po posadzeniu.
- Dodo- polska odmiana o silnym wzroście, dająca bardzo obfity plon. Jest ona wyjątkowo odporna na mróz, ale dosyć wrażliwa na choroby.
- Jupiter- polska średnio- późna odmiana o średnim wzroście o wyjątkowo smacznych owalnych owocach, które pojawiają się w trzecim roku po posadzeniu drzewka.
- Koszycki- odmiana o słabym wzroście idealna, jeśli nasz ogród jest mały. Jest to nasz rodzimy kultywar, który zaczyna owocować dwa lata po posadzeniu, jest bardzo odporny na choroby i wiosenne przymrozki.
- Leopold- świetna polska odmiana polecana do małych ogrodów ze względu na swój bardzo słaby wzrost. Jest to odmiana średnio- wczesna, na której owoce pojawiają się już w dwa lata po posadzeniu. Jej zaletami są też duża odporność na choroby i bardzo smaczne owoce.
- Mleczny wczesny- wczesna polska odmiana o średnim wzroście, która wytwarza duże kuliste owoce.
- Resovia- bardzo plenna polska odmiana orzecha. Jej owoce są duże, a jądro orzecha bardzo łatwo się wyjmuje i często można je wyjąc w całości.
- Silesia- polska odmiana o silnym wzroście, wytwarzająca jajowate średniej wielkości owoce, bardzo plenna, lecz średnio odporna na mróz oraz choroby.
- Trago- polska słabo rosnąca wczesna odmiana. Jej owoce są średniej wielkości. Jest bardzo odporna na mróz i średnio odporna na choroby.
- Tryumf- bardzo silnie rosnąca odmiana, plenna, wytwarzająca małe lub średniej wielkości owoce, bardzo odporna.
- Wiśnicz czerwony- wyjątkowo oryginalna odmiana o bardzo silnym wzroście świetna do dużych ogrodów. Jest to orzech bardzo późny o wyjątkowo dużych owocach, które mogą osiągać wielkość nawet piłki tenisowej. Ich miąższ jest bardzo smaczny i ma lekko różowy kolor. Drzewa zaczynają owocować w trzecim roku po posadzeniu.
Orzech włoski- uprawa i pielęgnacja
Orzechy to drzewa wytrzymałe, długowieczne i łatwe w uprawie, jednak wymagają one dobrego stanowiska i odpowiedniej pielęgnacji.
Przyjrzyjmy się bliżej wymaganiom uprawowym tego gatunku:
1. Stanowisko
Orzech jest drzewem o dobrej mrozoodporności i może być uprawiany na terenie całego kraju. Przy bardzo mroźnych zimach lub większych przymrozkach późną wiosną zdarza się, że niektóre drzewa (szczególnie te młode) zostają nieco uszkodzone przez mróz, jednak gatunek ten ma bardzo duże zdolności regeneracyjne i szybko się odbudowuje. Orzech lubi stanowiska ciepłe, słoneczne i osłonięte od silnych wiatrów. Najlepsze będą takie o wystawie południowo- zachodniej, północno- zachodniej lub zachodniej.
2. Podłoże
Orzech do prawidłowego wzrostu potrzebuje gleby dobrej jakości. Idealne będą głębokie, żyzne, przepuszczalne i świeże gleby wapienne. Nie zaleca się natomiast sadzenia orzecha na stanowiskach z glebami bardzo ciężkimi, zwięzłymi czy podmokłymi.
3. Sadzenie
Przed sadzeniem orzecha, należy odpowiednio przygotować glebę. Przede wszystkim konieczne jest jej głębokie przekopanie, ponieważ orzech to gatunek głęboko korzeniący się. Jeśli w naszym ogrodzie ziemia nie jest najlepszej jakości, musimy też popracować nad poprawą jej struktury oraz odczynu. Słabe lekkie gleby dobrze nawozimy kompostem lub rozłożonym obornikiem. Koniecznie zbadajmy też pH gleby. Orzech najlepiej rośnie w ziemi o odczynie obojętnym, czyli w przedziale pH od 6,5 do 7,5. Jeśli podłoże w naszym ogrodzie ma odczyn kwaśny, wówczas wymieszajmy je nawozem wapniowym.
Młode drzewka można sadzić wczesną wiosną lub jesienią. Za najkorzystniejszy przyjmuje się jednak jesienny termin sadzenia przypadający na przełom października i listopada. Przy sadzeniu jesiennym, pamiętajmy o dobrym zabezpieczeniu młodych drzewek na zimę, aby nie przemarzły. Koniecznie usypmy wokół pędu kopczyk z ziemi sięgający do miejsca szczepienia. Możemy go również przykryć suchymi liśćmi, gałązkami iglastymi lub kompostem.
Z kolei w przypadku sadzenia wiosennego ryzyko zmarznięcia drzewek jest niewielkie, ale konieczne jest ich obfite podlewanie przez co najmniej kilka tygodniu po posadzeniu, zwłaszcza gdy wiosna jest sucha. Pamiętajmy też, że drzewka sadzone w terminie wiosennym często znacznie później rozpoczynają wegetację, dlatego nie martwmy się, jeśli na roślinach dosyć długo nie pojawiają się liście.
4. Podlewanie i nawożenie
Konieczne jest regularne podlewanie młodych drzew. Te starsze wymagają nawadniania jedynie podczas silnych upałów. Raz w roku jesienią, już po zbiorze orzechów, warto zastosować nawożenie naturalne w postaci kompostu.
5. Cięcie orzecha włoskiego.
Orzech włoski nie lubi cięcia. Drzewo kiepsko zabliźnia rany, co może prowadzić do infekcji bakteryjnych i grzybowych. Z ran po cięciu często bardzo obficie wydziela się sok, co uniemożliwia ich zabezpieczenie maścią ogrodniczą. Dlatego cięcie orzecha włoskiego należy ograniczyć do niezbędnego minimum. Zaleca się ciecie formujące młodych drzewek. Ma ono na celu uformowanie ładnej korony nie niżej niż na wysokości 1,5 metra. Jeśli to zaniedbamy, wówczas nasze drzewko może przyjąć postać bardziej krzewiastą. Konieczne jest też usuwanie pędów wyrastających z podkładki poniżej miejsca szczepienia. U starszych drzew prześwietlamy jedynie nieco raz na kilka lat koronę oraz na bieżąco wycinamy uszkodzone mechanicznie lub chore gałęzie. Możliwe są dwa terminy cięcia orzecha włoskiego. Pierwszy to przełom lutego i marca, a drugi to przełom maja i czerwca. W tym pierwszym terminie niestety często dochodzi do silnego wycieku soków z drzewa, co jest bardzo niepożądane. Jest też jeszcze spore ryzyko przymrozków. Z kolei w późniejszym terminie niestety obserwuje się już dużą żywotność patogenów (bakterii i grzybów), które mogą porazić drzewo po cięciu, ale wyciek soków jest już o wiele mniejszy, można więc zabezpieczyć rany maścią ogrodniczą.
Orzech włoski to specyficzny gatunek. Drzewo to wykazuje silne oddziaływanie allelopatyczne na otoczenie. Wynika to między innymi z zawartości takich w roślinie takich substancji jak juglon, kemferol czy flawonole. Substancje te mogą wpływać negatywnie na wzrost innych roślin w ogrodzie, dlatego zaleca się sadzenie orzecha z daleka od ogródka warzywnego oraz drzewek i krzewów owocowych. Unikajmy też sadzenia roślin ozdobnych bezpośrednio pod drzewem orzecha- nie tylko ze względu na oddziaływanie allelopatyczne, ale także jego silny system korzeniowy i rozległą koronę, które mocno zacienia ziemię pod drzewem.
Orzech włoski to nieodłączny element pięknych ogrodów w stylu wiejskim czy rustykalnym, ale jest to także gatunek, który będzie świetnie wyglądać w minimalistycznych nowoczesnych ogrodach. Po sadzonki orzecha najlepiej wybrać się do dobrej szkółki drzew. Kupimy tam nie tylko piękne zdrowe drzewa, ale możemy także liczyć na profesjonalne doradztwo w kwestii wyboru odpowiedniej do naszego ogrodu odmiany oraz dotyczących pielęgnacji drzew.
Mogą Cię zainteresować
Drewniana podłoga to klasyka sama w sobie, która nigdy nie wychodzi z mody. Z jednej strony ociepla wnętrze, z drugiej dodaje mu elegancji i szlachetności. Wybierając podłogę z prawdziwego drewna...
Funkcjonalna i praktyczna aranżacja jadalni jest niezwykle istotna. To pomieszczenie służy nie tylko do spożywania posiłków wspólnie z domownikami, ale także do ich przygotowywania. Dlatego też warto wybrać...
Sypialnie przyjmują różne trendy, które przychodzą i mijają. Jednakże są też takie rozwiązania w kwestii ich aranżowania, które są z nami od dawna i cały czas posiadają...
Coraz większą popularność zyskuje łączenie wspólnych pomieszczeń w mieszkaniach czy domach. Salon z jadalnią czy ten połączony z kuchnią jest często wybieranym rozwiązaniem aranżacyjnym wnętrz....
Hygge to duński sposób na chandrę i nowoczesna odsłona filozofii carpe diem. W wystroju wnętrz styl ten promuje wygodę, przytulność i wszystko, co pomaga cieszyć się...
Prosty, naturalny skandynawski design to prawdziwy hit ostatnich lat w aranżacji wnętrz. W wielu domach i mieszkaniach zobaczysz proste meble, uzupełnione jasnymi, stonowanymi kolorami...
Wybór płytek łazienkowych to kluczowy aspekt przy projektowaniu lub remoncie tego jakże ważnego pomieszczenia w naszym domu. Pełnią nie tylko praktyczną funkcję, chroniąc ściany...
Urządzając wnętrza w domu bądź przeprowadzając remont, jesteśmy zmuszeni do częstych wizyt w sklepach budowlanych. Poszukujemy w nich różnego rodzaju materiałów potrzebnych do odnowienia lub...
Kołdry z owczej wełny – niegdyś ciężkie i gryzące, obecnie wyjątkowo ciepłe i przyjemne w dotyku. Nowoczesne techniki produkcyjne zdecydowanie wpłynęły pozytywnie na ich ogólny...
Czy wiesz, że przechowywanie pościeli na łóżku jest niepoprawne i niezdrowe? Każdego dnia gromadzi się na niej wiele bakterii, zarazków oraz kurzu, który źle wpływa na Twoje zdrowie. Dlatego...
Tak jak i w modzie, również w aranżacji wnętrz łatwo dostrzec wiodące trendy. Co ciekawe, w aktualnym sezonie istnieje szereg powiązań między tymi dziedzinami. Jest wiele...
Tkaniny meblowe, obiciowe, tapicerskie są to materiały służące do pokrycia mebli, zarówno tych nowych, jak i podczas renowacji starych przedmiotów. Wybór tkaniny powinien zależeć...
Sofa Milo czy Kalle to element wyposażenia mieszkania, który najczęściej kojarzy się nam z salonem. To właśnie w tym pomieszczeniu umieszczamy przeważnie komfortowy zestaw wypoczynkowy, na którym możemy...
Najnowsze artykuły
04.10.2023 Ogród
Wertykulacja a aeracja trawnika – co je różni? Kiedy je wykonać?
Aeracja i wertykulacja to zabiegi, które pomogą Ci zadbać o trawnik. Samo koszenie i podlewanie nie wystarczy. Musisz jeszcze regularnie dbać o napowietrzenie podłoża i krzewienie się trawy. To właśnie w tym celu wykonuje się aerację i wertykulację. Na czym dokładnie polegają i jakie narzędzia będą do tego potrzebne? Co je różni? Który z zabiegów wykonać w pierwszej kolejności? […]
Czytaj dalej
04.10.2023 Kuchnia i jadalnia
Sztućce – jak układać po jedzeniu?
03.10.2023 Rolety i żaluzje
Nowoczesne żaluzje – dlaczego tego typu rozwiązanie podbija nasze wnętrza?
Popularne artykuły
Inne artykuły z kategorii
04.10.2023 Ogród
Wertykulacja a aeracja trawnika – co je różni? Kiedy je wykonać?
29.09.2023 Ogród
Cena siatki ogrodzeniowej
30.06.2023 Ogród
