04.10.2023 / Kuchnia i jadalnia

Jak układać sztućce? Poznaj podstawowe zasady

Jeśli wiesz, jak ułożyć sztućce po zjedzeniu posiłku w restauracji, to porozumiesz się z kelnerem bez słów. Odpowiednio położony widelec i nóż same zakomunikują, że jesteś zachwycony smakiem zamówionego dania lub niezbyt Ci ono smakowało; że chcesz sobie zrobić przerwę albo już skończyłeś jeść i będziesz prosił o rachunek. Dla tych, którzy jeszcze nie są do końca przekonani, że dobrze odkładają sztućce po jedzeniu, przygotowaliśmy krótki poradnik. Zobacz, jak ułożyć sztućce zgodnie z zasadami savoir-vivre.

Jeszcze przed rozpoczęciem jedzenia – zwróć uwagę na nakrycie stołu

Idziesz do restauracji na rodzinną lub firmową imprezę i nie wiesz, co dostaniesz? Siadając do stołu zwróć uwagę na nakrycie. Zazwyczaj prawie wszystkie sztućce wyłożone są już na obrus. Jeśli jest ich sporo, pamiętaj, aby zacząć od sztućców, które znajdują się najdalej od talerza.

Ułożenie sztućców a prostsze rozpoznanie ich przeznaczenia 

Pojawiając się w ekskluzywnej restauracji lub na przyjęciu rodzinnym możesz spotkać się z wieloma sztućcami. Ich ułożone pozwoli Ci rozpoznać ich przeznaczenie. Teraz przedstawię Ci elementy, które na pewno pojawią się na stole podczas większych uroczystości. Zapoznaj się z tym, a przy okazji dowiesz się, jak układać sztućce, przygotowując swoje własne przyjęcie.

• talerz – znajduje się w centralnej części stołu. Może być ich więcej niż jeden. Na samej górze będzie talerz na zupę, następnie talerzyk na przekąski i duży talerz obiadowy. Taki układ to najlepsza opcja, ponieważ zazwyczaj zaczynamy obiad od zupy. Ułożone talerze jeden na drugim zajmują mniej miejsca. 
• nad talerzem – znajdziesz widelczyk do deserów a nad nim łyżeczkę do deserów. 
• prawda strona koło talerza – jest to miejsca na nóż obiadowy. Koło niego położony jest nóż do ryby i łyżka obiadowa. 
• prawa strona nad talerzem – to miejsca na kieliszki. Są one ułożone w formie trójkąta. Najwyżej znajdziesz kieliszek do wody, niżej kieliszek do wina czerwonego i białego. 
• lewa strona koło talerza – tutaj znajdziesz widelec obiadowy, a koło niego mały widelczyk do dań rybnych. W restauracjach z tej strony znajdziesz także serwetkę. 
• lewa strona nad talerzem – tutaj znajdziesz mały nożyk i talerzyk z masłem lub pieczywem. 

Jak ułożyć sztućce po jedzeniu – 5 podstawowych sygnałów

Nóż i widelec możesz odłożyć po jedzeniu na talerz na wiele sposobów. Pamiętaj jednak, że każdy rodzaj ułożenia sztućców oznacza dla kelnera lub gospodarza imprezy zawsze coś innego. Warto zatem poznać ten “tajny język”, aby móc bez słów powiedzieć, że: “już skończyłem jeść”, “poproszę o następne danie”, “dziękuję, bardzo mi smakowało”, czy “niestety, ale ta potrawa nie przypadła mi do gustu”.

Komunikowanie się za pomocą odpowiednio ustawionego noża i widelca powinno być przestrzegane w eleganckich restauracjach, na uroczystych przyjęciach, bankietach oraz galach. Jednak układanie sztućców po jedzeniu, to nie wszystko. Musisz także wiedzieć, jak ułożyć wszystkie elementy zastawy przed tym, jak goście zasiądą do stołu. Odwiedź https://nowoczesny.pl/jak-ukladac-sztucce-lekcja-savoir-vivre/ i zobacz, jak zrobić to poprawnie.

Jak ułożyć sztućce, jeśli chcę zrobić przerwę w jedzeniu posiłku

Kiedy jeszcze nie skończyłeś posiłku, a masz ochotę na zrobienie sobie chwili przerwy, to na krawędzi talerza połóż trzonek widelca na godzinie 8, a trzonek noża na godzinie 4. Widełki widelca oraz ostrze noża nie mogą się ze sobą stykać. Dzięki takiemu ułożeniu nie ma ryzyka, że sos spłynie po powierzchni sztućców i zabrudzi obrus.

Ułożenie sztućców a koniec posiłku

Kiedy chcesz zakomunikować kelnerowi lub gospodarzowi przyjęcia, że już skończyłeś jeść, ułóż nóż i widelec równolegle do siebie trzonkami na godzinie 17. Dzięki takiemu ustawieniu sztućce nie będą się zsuwać z talerza w czasie przenoszenia go na tacę. Warto też wiedzieć, że kelner na uroczystym przyjęciu może zabrać naczynia ze stołu dopiero wtedy, kiedy wszyscy skończą jeść.

Jestem zachwycony smakiem podanego dania

Jak ułożyć sztućce po jedzeniu, jeśli danie bardzo Ci smakowało? Możesz pochwalić szefa kuchni poprzez odpowiednie ułożenie sztućców. Nóż i widelec połóż równolegle do siebie na godzinie za piętnaście trzecia. Kelner, widząc takie ustawienie, będzie wiedział, że może już zabrać talerz, a w kuchni przekazać pochwałę odpowiedniej osobie.

Jestem gotowy, aby zjeść kolejne danie

Nawet jeśli masz jeszcze coś na talerzu, a jesteś już zdecydowany, aby poprosić o następne danie, połóż sztućce na krzyż. Takie ułożenie sztućców sprawi, że kelner zabierze talerz z niedokończonym jedzeniem i przyniesie kolejną zamówioną przez Ciebie potrawę.

Niestety, danie nie przypadło mi do gustu

Czasami się tak zdarza, że zamówione przez Ciebie danie, nie odpowiada Twoim oczekiwaniom. Jak ułożyć sztućce po jedzeniu w restauracji, żeby dać o tym znać kelnerowi? Wkładając ostrze noża pomiędzy widełki widelca. Złączone w ten sposób sztućce trzeba wtedy położyć na talerzu w miejscu godziny za dwadzieścia piąta.

Jak ułożyć sztućce po jedzeniu – inne ważne sygnały

Wyżej wymienione sygnały to jednak nie wszystko. Stanowią one jedyne podstawy, które powinien znać każdy, kto często bywa w restauracjach czy na bankietach. Warto jednak znać także inne znaki, dzięki którym nic nas nie zaskoczy.

Jestem gotowy

Najczęściej zanim zasiądziemy do stołu, sztućce są już odpowiednio ułożone. Czasem jednak zdarza się, że musimy je rozmieścić samodzielnie. W takiej sytuacji warto pamiętać, by po lewej stronie znalazł się widelec. Jego ząbki powinny być skierowane ku górze. Nóż należy natomiast ułożyć po prawej stronie, pamiętając, by jego ostrze było skierowane w stronę talerza. Takie rozmieszczenie sztućców oznacza, że jesteśmy gotowi na podanie pierwszego z dań.

Proszę o dokładkę

Jeśli danie, które właśnie zjedliśmy, bardzo nam smakowało, możemy poprosić o dokładkę. Należy wtedy ułożyć sztućce w taki sam sposób, jak podczas sygnalizowania krótkiej przerwy. Trzon widelca powinien więc być położony na godzinie ósmej, noża natomiast na czwartej. Ząbki i ostrze powinny jednak się wtedy ze sobą stykać. Taki znak to dla kelnera sygnał, że chcielibyśmy prosić o dodatkową porcję dania.

Będę waszym stałym gościem

Często zdarza się, że spożywając dany posiłek od razu wiemy, że będziemy stałym bywalcem danej restauracji. Możemy zakomunikować to kelnerowi nie używając słów – wystarczy ułożenie sztućców. Połóż na nożu widelec i ustawimy sztućce na godzinie piątej.

Nie jestem zadowolony z obsługi

Niekiedy zdarzy się, że poziom obsługi w danym lokalu pozostawia wiele do życzenia. W takiej sytuacji również możemy użyć sztućców, by to zakomunikować. Należy wtedy ostrze noża włożyć między ząbki widelca i położyć oba te elementy, tworząc z nich literę V. Jest więc to pozycja odwrotna do sygnału informującego o złym smaku dania.

Chcę złożyć reklamację

Gdy coś z naszym daniem było nie tak lub po prostu chcemy złożyć jakąkolwiek reklamację, sztućce należy ułożyć na bokach talerza. Ważne jest jednak to, by były one do siebie równoległe, a ich ząbki i ostrza były skierowane ku dołowi.

Jak układać sztućce – osoby leworęczne 

Często o nich zapominamy i chodź stanowią tylko od 8 do 15% populacji na świecie, warto o nich pamiętać. Przede wszystkim w przypadku układania sztućców. Trudno jest to zrobić w restauracji, kiedy takich rzeczy wcześniej się nie zgłasza – leworęczny sam musi przełożyć sobie sztućce – tak w przypadku rodzinnych spotkać warto o tym pamiętać. Po prostu zastosuj odwrotne ułożenie sztućców, niż dla osób praworęcznych. 

A co z odkładaniem sztućców przez osoby leworęczne? Odkładając nóż, widelec, czy inne elementy zastawy, muszą być ułożone, tak jak u osób praworęcznych. Sprawnie można przełożyć sztućce z jednej do drugiej ręki i położyć je na talerzu, tak jak mówią o tym zasady savoir-vivre. 

A co z innymi elementami zastawy? 

Jak odłożyć sztućce po jedzeniu już wiesz, ale co z innymi elementami, które także pojawiają się na stole? Już odpowiadam Ci na to pytanie. 

• Łyżeczka do kawy i herbaty – łyżeczka powinna znaleźć się na spodku po prawej stronie filiżanki na spodku. Połóż tam niezależnie od tego czy zaczynasz, jesteś w trakcie lub skończyłeś już pić swój gorący napój. 
• Łyżeczka do zupy – jeśli chcesz tylko na chwilę przerwać posiłek, zostaw łyżkę w talerzu. Kiedy skończysz, odłóż łyżkę na talerz, który znajduje się pod tym na zupę. 
• Łyżeczka do deserów – tutaj sytuacja wygląda tak samo, jak w przypadku łyżeczki do kawy lub herbaty. Połóż ją po prawej stronie talerzyka.

Jak układać sztućce? – inne ciekawostki 

Aby sprawnie i poprawnie posługiwać się wszystkimi znakami, trzeba także znać inne zasady savoir-vivre, które możesz wykorzystać podczas wizyty w restauracji. 

• czekanie, aż wszyscy dostają swoje dania przed rozpoczęciem jedzenia – w teorii tak powinno być. Czekamy, aż każda osoba dostanie swoje danie, wtedy zaczynamy posiłek. Jednak jest to możliwe tylko w naprawdę ekskluzywnych restauracjach, gdzie stolik obsługuje wielu kelnerów. W dużym gronie, gdzie jeden pracownik musi podać danie kilkunastu osobom jest inaczej. W takim przypadku ciężko jest czekać. Dlatego inne osoby mogą zaproponować osobom, które dostały już posiłek, aby zaczęły jeść. 
• nie wkładamy łyżeczki do kawy lub herbaty i nożyka do ust – jeśli jesteś w towarzystwie, pamiętaj aby nie oblizywać sztućców. Jest to bardzo nieeleganckie zachowanie. 
• pamiętaj o serwetce –  serwetkę rozkładamy sobie na kolanach. Nie owijaj jej wokół szyi, albo wsadzaj za dekolt. Po skończonym posiłku serwetkę połóż po prawej strony nakrycia. 
• nie dotykaj jedzenia palcami – zawsze używaj sztućców. Chyba, że potrawa jest przeznaczona do jedzenia palcami. 

Z pewnością teraz, gdy już wiemy, jak ułożyć sztućce po jedzeniu, każda wizyta w restauracji będzie o wiele mniej stresująca.

Jeśli natomiast w najbliższym czasie szykuje się jakieś przyjęcie w Twoim domu, pamiętaj, że kluczowy jest także układ sztućców na stole przed jedzeniem. Wiesz, jak rozłożyć wszystko prawidłowo? Sprawdź to na https://dobrewnetrza.net/2022/11/23/uklad-sztuccow-na-stole-czyli-jak-prawidlowo-nakryc-do-stolu/!

Mogą Cię zainteresować

Deski podłogowe do Twojego mieszkania. Podpowiadamy, jakie wybrać!

Drewniana podłoga to klasyka sama w sobie, która nigdy nie wychodzi z mody. Z jednej strony ociepla wnętrze, z drugiej dodaje mu elegancji i szlachetności. Wybierając podłogę z prawdziwego drewna...

Czytaj dalej

Dywan zewnętrzny – jak wybrać odpowiedni?

Dywany zewnętrzne nie są już niczym zaskakującym, często bowiem pojawiają się na polskich balkonach oraz tarasach. To rozwiązanie praktyczne, ale również klimatyczne, które sprawi, że wybrana przez nas...

Czytaj dalej

Orzech włoski - uprawa i pielęgnacja w ogrodzie

Moda na sadzenie orzecha włoskiego w przydomowych ogrodach powraca. Korzyścią z jego uprawy są nie tylko własne ekologiczne pyszne i zdrowe orzechy włoskie. Orzech włoski ma też duże...

Czytaj dalej

Huśtawki ogrodowe – przegląd modeli

Kiedy słońce na dobre zagości w twoim ogrodzie, chcesz tam spędzać każdą swoją wolną chwilę. Warto wtedy pomyśleć o zakupie ogrodowej huśtawki, która ukoi...

Czytaj dalej

Co zrobić z choinką po świętach? Poradnik od A do Z

Między styczniem a lutym powoli zaczynamy ściągać ozdoby świąteczne. Co do daty, mamy kilka opcji, a każda z nich ma swoje uzasadnienie w tradycji. Pierwsza z nich to Święto...

Czytaj dalej

Malowanie pokoju - jakie farby do ścian wybrać?

Co jakiś czas nasze ściany wymagają odświeżenia. Wtedy pojawia się pytanie: jaka farba do ścian będzie dobra? W ofercie sklepów znajdziemy farby plamoodporne,...

Czytaj dalej

Cena siatki ogrodzeniowej

Przygotowując ogrodzenie dla swojego domu, posesji bądź placu budowy, powinniśmy pomyśleć o skompletowaniu wszystkich niezbędnych materiałów. Najpopularniejszym rodzajem bariery są siatki ogrodzeniowe,...

Czytaj dalej

Rolety rzymskie - stylowa i funkcjonalna oprawa twojego okna

Rolety rzymskie wyróżnia ciekawy wybór tkanin, których grubość bezpośrednio wpływa na funkcje użytkowe. Kupno rolety pozwala w prosty i bardzo efektowny sposób wykończyć oprawę okienną,...

Czytaj dalej

Czym się kierować przy wyborze opakowania dla produktów z branży chemicznej?

W branży chemicznej wykorzystuje się szereg rozmaitych substancji, o bardzo różnorodnych właściwościach. Wiele z nich wymaga zachowania ostrożności. W przypadku niektórych chodzi o bezpieczeństwo osób...

Czytaj dalej

Jakie płytki podłogowe wybrać do salonu?

Płytki podłogowe najczęściej układamy w kuchni, łazience i przedpokoju. Rzadziej decydujemy się na to rozwiązanie w pokojach dziennych. Tymczasem sprawdzą się one świetnie również w salonie...

Czytaj dalej

Dlaczego warto inwestować w okna energooszczędne?

Rozwiązania, które pozwalają zmniejszyć ilość zużywanej energii zyskują na popularności. Stajemy się coraz bardziej świadomi zmian klimatycznych wynikających z zanieczyszczenia środowiska. Nie jest...

Czytaj dalej

Jak zamontować lustro w łazience?

Chyba nikt z nas nie wyobraża sobie łazienki bez chociażby jednego lustra. Zwierciadło jest bowiem elementem obowiązkowym takiego wnętrza. Odpowiednio dobrane będzie nie tylko pełniło...

Czytaj dalej

Nowoczesny osprzęt elektryczny marki Berker – dlaczego warto?

Każdy, kto aranżuje swoje mieszkanie, z pewnością pragnie, by całe wnętrze wyglądało niezwykle elegancko i było funkcjonalne. Dbamy przez to o wszystkie, nawet te najmniejsze szczegóły. Często...

Czytaj dalej