23.10.2021 / Ogród

Orzech włoski – uprawa i pielęgnacja w ogrodzie

Moda na sadzenie orzecha włoskiego w przydomowych ogrodach powraca. Korzyścią z jego uprawy są nie tylko własne ekologiczne pyszne i zdrowe orzechy włoskie. Orzech włoski ma też duże walory ozdobne. Jego obszerna rozłożysta korona i piękne grube ciemnozielone błyszczące liście zachwycają. Nie jest to drzewo trudne w uprawie, ale, aby ładnie rosło i dobrze owocowało, konieczne jest zapewnienie mu odpowiednich warunków wzrostu.

Orzech włoski to bardzo ekspansywny gatunek. Drzewa mocno się rozrastają, dlatego trzeba im zapewnić sporo miejsca. Do wyboru mamy sporo odmian orzecha włoskiego różniących się siłą wzrostu, wielkością owoców i wczesnością owocowania. Każdy znajdzie więc coś odpowiedniego do swojego ogrodu. Poznaj tajniki uprawy orzecha włoskiego.

Orzech włoski- najlepsze odmiany

Orzech włoski to duże rozłożyste drzewo dorastające do 35 metrów wysokości. Gatunek ten naturalnie występuje w Europie południowo- wschodniej, na Bałkanach oraz w Azji między innymi w Himalajach i południowo- zachodnich rejonach Chin. W Polsce jest to często uprawiane drzewo. Można spotkać sporo stanowisk dziczejącego orzecha, który bardzo dobrze zadomowił się w naszym kraju.

Orzech ma bardzo szeroką i rozbudowaną koronę. U starych drzew pień może dorastać nawet do średnicy 2 metrów. Kora drzewa ma specyficzny szaro- srebrzysty kolor.

Liście orzecha włoskiego są bardzo duże i dekoracyjne. Osiągają do 25 do 40 cm długości i są zbudowane z 5-9 równowąskich listków, z których największe są te szczytowe. Liście są grube i skórzaste, ich wierzchnia strona jest intensywnie zielona i błyszcząca, a spodnia jaśniejsza. Wiosną liście rozwijają się na drzewie dosyć późno w porównaniu z innymi gatunkami drzew, bo dopiero na przełomie kwietnia i maja. Kwiaty męskie tego gatunku mają postać kotków, a żeńskie zebrane są po kilka (2-5) na krótkopędach.

Owocem orzecha jest niby-pestkowiec o lekko owalnym kształcie. Zewnętrzna część owocni jest mięsista i zielona. Szybko odpada ona jesienią. Natomiast wewnętrzną część owocni stanowi zdrewniała łupina orzecha, w której znajduje się jadalne nasiono.

Do polecanych odmian orzecha włoskiego należą:

• Albi- odmiana wczesna o słabym wzroście, bardzo plenna i dająca średniej wielkości lekko cierpkie owoce.
• Apollo- czeska odmian o średnim wzroście i średniej wielkości owoców, która zaczyna owocować trzy lata po posadzeniu.
• Dodo- polska odmiana o silnym wzroście, dająca bardzo obfity plon. Jest ona wyjątkowo odporna na mróz, ale dosyć wrażliwa na choroby.
• Jupiter- polska średnio- późna odmiana o średnim wzroście o wyjątkowo smacznych owalnych owocach, które pojawiają się w trzecim roku po posadzeniu drzewka.
• Koszycki- odmiana o słabym wzroście idealna, jeśli nasz ogród jest mały. Jest to nasz rodzimy kultywar, który zaczyna owocować dwa lata po posadzeniu, jest bardzo odporny na choroby i wiosenne przymrozki.
• Leopold- świetna polska odmiana polecana do małych ogrodów ze względu na swój bardzo słaby wzrost. Jest to odmiana średnio- wczesna, na której owoce pojawiają się już w dwa lata po posadzeniu. Jej zaletami są też duża odporność na choroby i bardzo smaczne owoce.
• Mleczny wczesny- wczesna polska odmiana o średnim wzroście, która wytwarza duże kuliste owoce.
• Resovia- bardzo plenna polska odmiana orzecha. Jej owoce są duże, a jądro orzecha bardzo łatwo się wyjmuje i często można je wyjąc w całości.
• Silesia- polska odmiana o silnym wzroście, wytwarzająca jajowate średniej wielkości owoce, bardzo plenna, lecz średnio odporna na mróz oraz choroby.
• Trago- polska słabo rosnąca wczesna odmiana. Jej owoce są średniej wielkości. Jest bardzo odporna na mróz i średnio odporna na choroby.
• Tryumf- bardzo silnie rosnąca odmiana, plenna, wytwarzająca małe lub średniej wielkości owoce, bardzo odporna.
• Wiśnicz czerwony- wyjątkowo oryginalna odmiana o bardzo silnym wzroście świetna do dużych ogrodów. Jest to orzech bardzo późny o wyjątkowo dużych owocach, które mogą osiągać wielkość nawet piłki tenisowej. Ich miąższ jest bardzo smaczny i ma lekko różowy kolor. Drzewa zaczynają owocować w trzecim roku po posadzeniu.

Orzech włoski- uprawa i pielęgnacja

Orzechy to drzewa wytrzymałe, długowieczne i łatwe w uprawie, jednak wymagają one dobrego stanowiska i odpowiedniej pielęgnacji.
Przyjrzyjmy się bliżej wymaganiom uprawowym tego gatunku:

1. Stanowisko

Orzech jest drzewem o dobrej mrozoodporności i może być uprawiany na terenie całego kraju. Przy bardzo mroźnych zimach lub większych przymrozkach późną wiosną zdarza się, że niektóre drzewa (szczególnie te młode) zostają nieco uszkodzone przez mróz, jednak gatunek ten ma bardzo duże zdolności regeneracyjne i szybko się odbudowuje. Orzech lubi stanowiska ciepłe, słoneczne i osłonięte od silnych wiatrów. Najlepsze będą takie o wystawie południowo- zachodniej, północno- zachodniej lub zachodniej.

2. Podłoże

Orzech do prawidłowego wzrostu potrzebuje gleby dobrej jakości. Idealne będą głębokie, żyzne, przepuszczalne i świeże gleby wapienne. Nie zaleca się natomiast sadzenia orzecha na stanowiskach z glebami bardzo ciężkimi, zwięzłymi czy podmokłymi.

3. Sadzenie

Przed sadzeniem orzecha, należy odpowiednio przygotować glebę. Przede wszystkim konieczne jest jej głębokie przekopanie, ponieważ orzech to gatunek głęboko korzeniący się. Jeśli w naszym ogrodzie ziemia nie jest najlepszej jakości, musimy też popracować nad poprawą jej struktury oraz odczynu. Słabe lekkie gleby dobrze nawozimy kompostem lub rozłożonym obornikiem. Koniecznie zbadajmy też pH gleby. Orzech najlepiej rośnie w ziemi o odczynie obojętnym, czyli w przedziale pH od 6,5 do 7,5. Jeśli podłoże w naszym ogrodzie ma odczyn kwaśny, wówczas wymieszajmy je nawozem wapniowym.

Młode drzewka można sadzić wczesną wiosną lub jesienią. Za najkorzystniejszy przyjmuje się jednak jesienny termin sadzenia przypadający na przełom października i listopada. Przy sadzeniu jesiennym, pamiętajmy o dobrym zabezpieczeniu młodych drzewek na zimę, aby nie przemarzły. Koniecznie usypmy wokół pędu kopczyk z ziemi sięgający do miejsca szczepienia. Możemy go również przykryć suchymi liśćmi, gałązkami iglastymi lub kompostem.
Z kolei w przypadku sadzenia wiosennego ryzyko zmarznięcia drzewek jest niewielkie, ale konieczne jest ich obfite podlewanie przez co najmniej kilka tygodniu po posadzeniu, zwłaszcza gdy wiosna jest sucha. Pamiętajmy też, że drzewka sadzone w terminie wiosennym często znacznie później rozpoczynają wegetację, dlatego nie martwmy się, jeśli na roślinach dosyć długo nie pojawiają się liście.

4. Podlewanie i nawożenie

Konieczne jest regularne podlewanie młodych drzew. Te starsze wymagają nawadniania jedynie podczas silnych upałów. Raz w roku jesienią, już po zbiorze orzechów, warto zastosować nawożenie naturalne w postaci kompostu.

5. Cięcie orzecha włoskiego.

Orzech włoski nie lubi cięcia. Drzewo kiepsko zabliźnia rany, co może prowadzić do infekcji bakteryjnych i grzybowych. Z ran po cięciu często bardzo obficie wydziela się sok, co uniemożliwia ich zabezpieczenie maścią ogrodniczą. Dlatego cięcie orzecha włoskiego należy ograniczyć do niezbędnego minimum. Zaleca się ciecie formujące młodych drzewek. Ma ono na celu uformowanie ładnej korony nie niżej niż na wysokości 1,5 metra. Jeśli to zaniedbamy, wówczas nasze drzewko może przyjąć postać bardziej krzewiastą. Konieczne jest też usuwanie pędów wyrastających z podkładki poniżej miejsca szczepienia. U starszych drzew prześwietlamy jedynie nieco raz na kilka lat koronę oraz na bieżąco wycinamy uszkodzone mechanicznie lub chore gałęzie. Możliwe są dwa terminy cięcia orzecha włoskiego. Pierwszy to przełom lutego i marca, a drugi to przełom maja i czerwca. W tym pierwszym terminie niestety często dochodzi do silnego wycieku soków z drzewa, co jest bardzo niepożądane. Jest też jeszcze spore ryzyko przymrozków. Z kolei w późniejszym terminie niestety obserwuje się już dużą żywotność patogenów (bakterii i grzybów), które mogą porazić drzewo po cięciu, ale wyciek soków jest już o wiele mniejszy, można więc zabezpieczyć rany maścią ogrodniczą.

Orzech włoski to specyficzny gatunek. Drzewo to wykazuje silne oddziaływanie allelopatyczne na otoczenie. Wynika to między innymi z zawartości takich w roślinie takich substancji jak juglon, kemferol czy flawonole. Substancje te mogą wpływać negatywnie na wzrost innych roślin w ogrodzie, dlatego zaleca się sadzenie orzecha z daleka od ogródka warzywnego oraz drzewek i krzewów owocowych. Unikajmy też sadzenia roślin ozdobnych bezpośrednio pod drzewem orzecha- nie tylko ze względu na oddziaływanie allelopatyczne, ale także jego silny system korzeniowy i rozległą koronę, które mocno zacienia ziemię pod drzewem.

Orzech włoski to nieodłączny element pięknych ogrodów w stylu wiejskim czy rustykalnym, ale jest to także gatunek, który będzie świetnie wyglądać w minimalistycznych nowoczesnych ogrodach. Po sadzonki orzecha najlepiej wybrać się do dobrej szkółki drzew. Kupimy tam nie tylko piękne zdrowe drzewa, ale możemy także liczyć na profesjonalne doradztwo w kwestii wyboru odpowiedniej do naszego ogrodu odmiany oraz dotyczących pielęgnacji drzew.

Mogą Cię zainteresować

Deski podłogowe do Twojego mieszkania. Podpowiadamy, jakie wybrać!

Drewniana podłoga to klasyka sama w sobie, która nigdy nie wychodzi z mody. Z jednej strony ociepla wnętrze, z drugiej dodaje mu elegancji i szlachetności. Wybierając podłogę z prawdziwego drewna...

Czytaj dalej

Pokój młodzieżowy dla rodzeństwa- pomysły

Urządzenie pokoju młodzieżowego, który będzie wspólnym miejscem dla rodzeństwa, może stanowić fascynujące wyzwanie. Pokój, który odpowiada zarówno potrzebom jednego, jak i drugiego dziecka,...

Czytaj dalej

Jak wybrać okna dachowe do swojego domu?

Jednym z najważniejszych elementów każdego domu są okna i drzwi. Odpowiednie dopasowanie stolarki otworowej pozwoli na cieszenie się pełną funkcjonalnością wnętrza. Dodatkowo elementy te mogą...

Czytaj dalej

Bateria podtynkowa czy natynkowa – która lepsza?

Każdy element wyposażenia łazienki powinien być wybrany z niezwykłą uwagą. W aranżacji tego pomieszczenia równie ważna jak estetyka jest funkcjonalność. Mogłoby się...

Czytaj dalej

Trendy wnętrzarskie 2021 - w jakie elementy warto wyposażyć swoje mieszkanie?

Rok 2020 był przełomowy dla nas wszystkich. Nawet osoby zajmujące zazwyczaj pierwsze miejsca w konkursach na naczelnych domatorów, nigdy nie mogły szczycić się...

Czytaj dalej

Zestaw do czekoladowego fondue jako towarzyska rozrywka

Od dziecka uczy się nas szacunku do jedzenia. Młodym ludziom rodzice przekazują ideę nie marnowania i nie wyrzucania pożywienia, a tym najmłodszym zabraniają się nią bawić,...

Czytaj dalej

Okna Warszawa

W dzisiejszych czasach wybór okien wcale nie jest taki prosty. Na rynku można znaleźć bardzo dużo różnych rodzajów i modeli, wykonanych m.in. z drewna, czy aluminium. Okna można...

Czytaj dalej

Jaka kołdra na zimę jest najlepszym wyborem?

Wybór kołdry zimowej to decyzja, którą należy dobrze przemyśleć. W tym przypadku zdecydowanie nie warto kierować się wyłącznie ceną, decydując się na najtańsze rozwiązanie,...

Czytaj dalej

Wygodne łóżko i wartościowy sen

W nocy nasz organizm najlepiej się regeneruje. Jednak aby tak było musi sobie zapewnić komfortowe łóżko, odpowiednią długość snu i dobre warunki do odpoczynku....

Czytaj dalej

Rolety czy zasłony?

Okna pełnią w domu fundamentalne funkcje. Stanowią sposób na dostarczenie światła słonecznego do wnętrza pomieszczeń, pozwalają na wyglądanie poza budynek bez konieczności jego opuszczania, a także...

Czytaj dalej

Organizery kuchenne kluczem do ergonomicznej organizacji przestrzeni w szafkach

Chcesz, aby w szafach i szufladach w kuchni zapanował wreszcie niepowtarzalny porządek. Idealnym rozwiązaniem, które pomoże ci uzyskać ten spektakularny efekt, są organizery kuchenne. Warto...

Czytaj dalej

Zalety desek tarasowych kompozytowych. Co warto wiedzieć na ich temat?

Odpowiednio urządzony taras to miejsce, gdzie możemy miło spędzić czas i odpocząć na świeżym powietrzu. Zastanawiasz się, jakie materiały wybrać, aby Twój taras nie tylko pięknie...

Czytaj dalej

Łóżko francuskie- czy warto mieć taki mebel?

Łóżka w typie francuskim cieszą się ogromną popularnością. Są one idealnym wyborem do mieszkań o mniejszym metrażu, gdzie każdy centymetr powierzchni sypialni jest na wagę...

Czytaj dalej