Wertykulacja a aeracja trawnika – co je różni? Kiedy je wykonać?




04.10.2023 / Ogród

Wertykulacja a aeracja trawnika – co je różni? Kiedy je wykonać?

Aeracja i wertykulacja to zabiegi, które pomogą Ci zadbać o trawnik. Samo koszenie i podlewanie nie wystarczy. Musisz jeszcze regularnie dbać o napowietrzenie podłoża i krzewienie się trawy. To właśnie w tym celu wykonuje się aerację i wertykulację. Na czym dokładnie polegają i jakie narzędzia będą do tego potrzebne? Co je różni? Który z zabiegów wykonać w pierwszej kolejności? Poniżej czekają na Ciebie odpowiedzi na te pytania.

Wertykulacja a aeracja – co je różni?

Aeracja i wertykulacja, mimo że często pisze i mówi się o nich razem, są odmiennymi zabiegami pielęgnacyjnymi. Aeracja jest znacznie delikatniejsza – jedynie nakłuwa trawnik, za to wykonuje otwory na większej głębokości niż narzędzia do wertykulacji. Te drugie zajmują się bowiem nacinaniem trawnika. Obie operacje różnią się też nieco efektami, a do ich przeprowadzania potrzebne są odmienne narzędzia – a przynajmniej różne ich części.

Na czym polega wertykulacja?

Wertykulacja polega na pionowym nacinaniu darni. Rekomenduje się ją dla każdego trawnika, ale szczególnie potrzebna jest trawnikom na gliniastym podłożu, które z czasem tworzą mocno ubitą powierzchnię.

Celem nacinania darni jest usunięcie tak zwanego filcu, czyli warstwy martwej darni, która może sprzyjać rozwojowi chorób żywej trawy. Dzięki wertykulacji usuniesz również z trawnika mech oraz zbyt płytko zakorzenioną trawę. Nacięcia pobudzają trawę do krzewienia się – ułatwiają dopływ wody, składników odżywczych i powietrza do korzeni.

Po wertykulacji gleba, na której znajduje się trawnik, jest też spulchniona i nieco luźniejsza. Możliwa głębokość nacięć zależy od konkretnego urządzenia, ale zwykle wynosi od 5 do 15 milimetrów.

Jak wybrać wertykulator?

wertykulator i aerator w jednym
Spalinowe urządzenie wertykulator i aerator 2w1, źródło zdjęcia: oficjalna strona sklepu Powermat

Do przeprowadzenia wertykulacji potrzebny będzie profesjonalny sprzęt, czyli wertykulator. To urządzenie, w którym zainstalowany jest wałek z nożami do nacinania darni. W niektórych modelach znajdują się też niezależne ostrza. Oprócz wykonywania nacięć wertykulator wzrusza wycięty filc, podnosząc go na powierzchnię trawnika.

Poszczególne wertykulatory różnią się typem zastosowanych noży, a także sposobem zasilania, mocą i wielkością. Do przydomowego użytku najlepiej nadają się urządzenia z nożami płaskownikowymi. Na często deptanych trawnikach stosuje się natomiast noże tarczowe lub łukowe.

By wybrać dobry wertykulator, należy dobrać jego typ i moc do wielkości trawnika. Na niewielkich, przydomowych kawałkach trawy dobrze sprawdzą się urządzenia elektryczne. Są lżejsze i tańsze od spalinowych oraz bardziej ekologiczne. Do tego ciszej pracują. Na większych przestrzeniach ogranicza je jednak kabel, dysponują też mniejszą mocą – zwykle w okolicach 2000-2500W.

Jeśli szukasz urządzenia do pielęgnacji dużych trawników, wybierz wertykulatory spalinowe. Dysponują znacznie większą mocą, w przeliczeniu z koni mechanicznych na waty dochodzącą do 4500-5000W. Są też w pełni niezależne, co zapewniają silniki czterosuwowe, zwykle stosowane w tych urządzeniach. Wyróżnia je jednak również wyższa cena i waga, a także głośniejsza praca.

Jest jeszcze trzecia opcja: wertykulatory ręczne. To pojedyncze wałki na kółkach, które trzeba samodzielnie pchać lub ciągnąć po trawniku. Sprawdzą się tylko na bardzo małych powierzchniach, nie wcinają się też zbyt głęboko w darń.

Na czym polega aeracja?

Aeracja to nieco inny rodzaj zabiegu. Nie skupia się na nacięciach, a na nakłuwaniu trawnika. Otwory są znacznie głębsze niż nacięcia wertykulatora, mogą bowiem sięgać nawet 10 centymetrów w głąb darni. Mimo to jest to zabieg delikatniejszy, bo w mniejszym stopniu narusza strukturę trawnika.

Najważniejszym celem aeracji jest gruntowne napowietrzenie trawnika. Do tego nakłucia rozluźniają glebę oraz udrażniają dopływ wody do korzeni trawy – to więc efekty nieco podobne, a właściwie uzupełniające do wertykulacji.

Aeracja wydatnie pomaga w regeneracji trawnika i poprawia skuteczność innych zabiegów pielęgnacyjnych. Dzięki temu trawnik staje się również bardziej elastyczny, a przez to odporny na deptanie.

Wyróżniamy dwa typy aeracji:

  • aeracja powierzchniowa: to płytkie nakłuwanie trawnika na 2-3 centymetry; ten zabieg przeprowadza się na stosunkowo luźnym podłożu, na którym nie ma zbyt wielu chwastów;
  • aeracja wgłębna: to głębsze otwory, do wspomnianych 8-10 centymetrów; ich zadaniem jest rozluźnienie twardej darni i zachwaszczonego trawnika.

Jak wybrać aerator?

Do aeracji, jak sama nazwa wskazuje, będzie potrzebny aerator. W tym urządzeniu na specjalnym wałku znajdują się nie noże, a kolce lub rurki do nakłuwania nawierzchni. Tutaj również można wybierać między urządzeniami elektrycznymi i spalinowymi.

Kryteria wyboru są podobne jak przy wertykulatorach. Na mniejszych trawnikach, gdzie nie potrzeba bardzo dużej mocy, najlepsze są aeratory elektryczne. Ogranicza je kabel, ale atutem jest niższa cena oraz cicha praca. Aeratory spalinowe z powodzeniem wykonają natomiast otwory na większych powierzchniach, w bardziej zbitej glebie. Idealnie nadają się do aeracji wgłębnej.

Warto zaznaczyć, że w sklepach można spotkać wiele urządzeń 2w1. To wertykulatory i aeratory w jednym – taki sprzęt ma dwa wałki z końcówkami, używane w zależności od potrzeb. Urządzenia tego typu znajdziesz na https://sklep.powermat.pl/category/dom-i-ogrod-aeratory-i-wertykulatory.

Ciekawą opcją są również aeratory w formie nakładek na buty. Z takim narzędziem do napowietrzenia trawnika potrzebny będzie tylko spacer po trawie i odpowiednie udeptywanie podłoża. W ten sposób nie przeprowadzisz jednak aeracji wgłębnej. Kolce mają zwykle tylko kilka centymetrów długości.

Aeracja i wertykulacja – kiedy je wykonać?

wertykulator i aerator w jednym
Aerator i wertykulator elektryczny w jednym urządzeniu, źródło zdjęcia: oficjalna strona sklepu Powermat

Jeśli myślisz, że Twojemu trawnikowi wystarczy wertykulacja, a aeracja nie będzie potrzebna, od razy wyprowadzimy Cię z błędu. Te zabiegi wzajemnie się uzupełniają i potęgują swój efekt, dlatego niemal zawsze wykonuje się je w podobnym czasie.

Najlepiej zadbać w ten sposób o trawnik dwa razy w ciągu roku – wiosną i jesienią. Wiosenną wertykulację i aerację przeprowadza się na przełomie marca i kwietnia. Oczywiście wszystko zależy od pogody – trawa powinna już bowiem wtedy rosnąć. Najlepiej zabrać się za pielęgnację już po co najmniej dwóch wiosennych koszeniach trawy. Dzięki temu można wspomóc regenerację trawnika po zimie.

Po raz drugi wertykulator i aerator powinieneś uruchomić jesienią. W tym przypadku najlepiej zrobić to na początku kalendarzowej jesieni, czyli jeszcze pod koniec września, ewentualnie na początku października. Spulchnienie gleby i napowietrzenie trawnika pomoże mu się przygotować na zimę. Jesienią potrzebna jest dokładna wertykulacja, a aeracja powinna być głęboka.

Jeśli trawnik jest intensywnie eksploatowany, latem można przeprowadzić dodatkową aerację. Wertykulacji to nie dotyczy, wykonuje się ją maksymalnie dwa razy w ciągu roku.

Pamiętaj też, by oba zabiegi wykonywać wyłącznie przy odpowiedniej pogodzie. Powinno być chłodno, a gleba musi być lekko wilgotna. Unikaj zwłaszcza upałów – w takich warunkach pielęgnacja wertykulatorem czy aeratorem może spowodować uszkodzenia trawnika.

Wertykulacja czy aeracja – co pierwsze?

Kolejność działań na trawniku nie powinna wzbudzać kontrowersji. Jako pierwszą należy wykonać wertykulację. Dopiero potem trzeba wymienić urządzenie – lub jego końcówkę – i przystąpić do aeracji.

Po tych działaniach warto zresztą zdecydować się na jeszcze jeden zabieg: piaskowanie trawnika. Dzięki temu kanaliki wykonane w czasie nakłuwania darni nie zatkają się ziemią. Trawnik należy posypać cienką warstwą piasku o grubości maksymalnie 5 milimetrów.

Czy Twoim celem jest wertykulacja, czy aeracja, najpierw musisz nieco oczyścić trawnik. Usuń z niego wszelkie resztki organiczne, które da się łatwo zgrabać i wyrzucić. Wiosną mogą to być odpadki po zimie, jesienią przede wszystkim uschnięte liście oraz nasiona.

Pamiętaj też o sprzątaniu po samych zabiegach, zwłaszcza wertykulacji. Zebranych resztek filcu nie umieszczaj jednak na kompostowniku. Wyrzuć je do pojemnika z odpadkami organicznymi, by nie prowokować rozwoju grzybów i chorób na kompoście, który za jakiś czas umieścisz w ogrodzie czy na działce.

Podsumowanie: wertykulacja a aeracja – najważniejsze różnice

Jak wygląda wertykulacja, a jak aeracja trawnika? Ten pierwszy zabieg polega na stosunkowo płytkim nacinaniu darni. Spulchnia ziemię, usuwa filc i pomaga w krzewieniu się trawy. Aeracja to natomiast nakłuwanie trawnika, i to dość głębokie – aeracja wgłębna zakłada nakłucia do 10 centymetrów. Jej celem jest przede wszystkim napowietrzenie darni.

Oba te zabiegi przeprowadza się najczęściej dwa razy w roku – wiosną i na początku jesieni. Najpierw wykorzystaj wertykulator, dopiero potem aerator. Dobierz odpowiednie narzędzia – różnią się między sobą przede wszystkim sposobem zasilania i mocą.

Mogą Cię zainteresować

Deski podłogowe do Twojego mieszkania. Podpowiadamy, jakie wybrać!

Drewniana podłoga to klasyka sama w sobie, która nigdy nie wychodzi z mody. Z jednej strony ociepla wnętrze, z drugiej dodaje mu elegancji i szlachetności. Wybierając podłogę z prawdziwego drewna...

Czytaj dalej
Sklep Mrówka

Mrówka jest bez wątpienia jednym z najbardziej rozpoznawalnych sklepów w branży budowlanej i wykończeniowej. Charakterystyczne kolory i logo już na stałe wpisały się w świadomość klientów, którzy szukają...

Czytaj dalej
Najciekawsze kolory farb do sypialni – jak pomalować ściany?

Sypialnia to miejsce, w którym powinien panować nastrój sprzyjający relaksowi. Aby uzyskać taki efekt, warto starannie dobrać kolorystykę wnętrza. Podpowiadamy, jakie kolory farb...

Czytaj dalej
Karnisze a aranżacja industrialna: Metalowe elementy w nowoczesnym stylu

W nowoczesnych wnętrzach odpowiednia aranżacja jest nie tylko kwestią funkcjonalności, ale również wyrazem indywidualnego stylu i gustu. Jednym z najbardziej popularnych trendów jest teraz styl industrialny....

Czytaj dalej
Jak optycznie powiększyć mały przedpokój?

Przekraczając próg każdego mieszkania, wchodzimy bezpośrednio do przedpokoju. Jest to moment, który często mimowolnie wpływa na nasze pierwsze wrażenie dotyczące mieszkania i jego lokatorów. Bardzo...

Czytaj dalej
Okno loftowe – must have stylu industrialnego

Od pewnego czasu rekordy popularności biją w Polsce pofabryczne hale i magazyny zaadaptowane na obiekty mieszkalne, bądź budynki zupełnie nowe, ale stylizowane na przemysłowe z dawniejszej epoki....

Czytaj dalej
Beton architektoniczny – sprawdź, jakie cuda można z niego wyczarować!

Większość osób, które urządzają aktywnie swoje mieszkania i domy, spotkały się z pojęciem betonu architektonicznego. Szczególnie ci, którzy wybrali styl industrialny. Nie każdy jednak...

Czytaj dalej
Złote dodatki do salonu, czyli 4 złote rady jak wprowadzić blask do wnętrz.

Kiedy stwierdzasz, że przyszedł czas na zmiany w moim salonie, nie możesz oprzeć się pokusie, by dodać mu odrobinę blasku i elegancji. Tym bardziej, że wśród inspiracji wnętrzarskich...

Czytaj dalej
Oświetlenie w ogrodzie – gdzie i jakie lampy umieścić?

Światło wzbogaca aranżacje ogrodowej przestrzeni, dodaje jej elegancji, charakteru, nastroju. Umiejętne rozmieszczenie go buduje również niepowtarzalną atmosferę. Gra światła i cienia umożliwia...

Czytaj dalej
Fototapety – kojące krajobrazy we własnym domu

Malowniczy pejzaż w zasięgu wzroku, gdy siedzi się na kanapie, leży w łóżku lub je śniadanie w kuchni? To jak najbardziej możliwe, nawet gdy mieszka się w mieście. Wystarczy...

Czytaj dalej
Jakie są zalety cegły na ścianie?

Jednym z najmodniejszych materiałów wykończeniowych we współczesnym budownictwie jest stara cegła. Moda na nią rozpoczęła się wraz z upowszechnieniem ofert sprzedaży mieszkań w loftach, które...

Czytaj dalej
Wypełnienie sofy – jakie materiały zagwarantują nam komfortowy wypoczynek?

Decydując się na zakup nowej sofy do spania do salonu, musimy podjąć kilka bardzo ważnych, a zarazem także i trudnych decyzji. Jednym z aspektów, który powinniśmy brać...

Czytaj dalej